عمده موارد استفاده از پمپ ها عبارتند از :

انتقال آب به تصفیه خانه ها برای مصارف شهری و صنعتی، استخراج و انتقال آب برای آبیاری باغات و مزارع کشاورزی  ، انتقال آب سرد و گرم در تأسیسات گرمایش و سرمایش و …

طرح اساسی پمپ های گریز از مرکز افقی

ساختار اساسی پمپ های گریز از مرکز، از یک محفظه حلزونی یک طبقه، پروانه یکسر آویز، شفت محرک اصلی، سیستم یاتاقان بندی مناسب میباشد .

 عامل محرک پروانه پمپ : عموما موتور الکتریکی و یا در برخی موارد و بنا به شرایط ، موتورهای درون سوز بنزینی یا گازوئیلی می باشد .

کارکرد عمومی پمپ های آب مشخصات عمومی پمپ های گریز از مرکز

کارکرد عمومی و مورد انتظار از هر پمپ ، انتقال آب یا هر سیال مورد نظر از چاه یا منبع مکِش به محل استفاده یا منبع رانش می باشد.

یک سیستم آبرسانی متشکل از منبع مکِش، پمپ گریز از مرکز و منبع رانش را در نظر می گیریم مسیر انتقال آب از منبع مکش تا منبع رانش را مورد توجه قرار می دهیم.

خط مرکزی پمپ را مشخص و مقادیر عمق مکِش ( B ) و  ارتفاع رانش را ( C ) تعیین می کنیم.

حاصل جمع دو مقدار اندازه ارتفاع آبرسانی پمپ (هِد) را بدست میدهد.

B + C = A

برای استفاده آبرسانی میزان و اندازه ارتفاع یا هِد پمپ بصورت متر ارائه می شود.

در استفاده های آبرسانی میزان آبدهی پمپ ، بصورت لیتر در ثانیه یا لیتر در دقیقه و یا مترمکعب در ساعت بیان می شود.

پمپ های گریز از مرکز می توانند موارد درخواست های وارده از سوی مشتری را برای مندرج در ذیل را پوشش دهند :

ظرفیت آبدهی: ۵ تا ۱۸۰۰ متر مکعب در ساعت

هِد یا ارتفاع آبرسانی :  ۵ تا ۹۰ متر

قطر خروجی: ۳۲ تا ۳۰۰ میلیمتر

و از ۵۰- تا ۱۴۰ درجه سانتیگراد با آببندی مکانیکی

روش انتخاب یک پمپ گریز از مرکز

  بعنوان یک مثال عملی ، فرآیند صحیح انتخاب یک پمپ گریز از مرکز را مورد بررسی قرار می دهیم :

موضوع تقاضای وارده: درخواست یک پمپ گریز از مرکز برای آبرسانی از یک منبع مکش به یک منبع رانش اختلاف سطح  ۲۹متر و با میزان آبدهی ۵۰ مترمکعب در ساعت می باشد.

نحستین گام در گزینش صحیح یک پمپ گریز از مرکز ، ضرورتا  با مشخص کردن شرائط کارکردی مورد انتظار آغاز می گردد.

شرائط کارکردی مورد انتظار از پمپ می تواند در قالب :

کارکرد آبدهی بصورت های مداوم و مستمر

• کارکرد آبدهی در فواصل زمانی گاه بگاه و مقطع

صورت می پذیرد .

باید توجه داشت که بطور کلی در هر پمپ آب گریز از مرکز ، میزان خروجی و آبدهی پمپ با  :

میزان اندازه و  قطر پروانه، تعداد پره های پروانه، تعداد دور چرخشی پروانه، قطر دهانه ورودی و خروجی  و …. بستگی و از رابطه مستقیم برخوردار است .

پمپ های گریز از مرکز  را می توان با موتورهای الکتریکی ۱۴۵۰ دور در دقیقه یا ۲۹۰۰ دور در دقیقه بصورت کوپل شده مورد استفاده قرار داد.

بملاحظه تقلیل استهلاک پمپ در دورهای بالا بهتر است برای :

کارکرد بصورت های مداوم و مستمر از موتورهای الکتریکی ۱۴۵۰ دور در دقیقه استفاده بعمل آورد.

برای کارکرد در فواصل زمانی گاه بگاه و مقطعی از موتورهای الکتریکی ۲۹۰۰ دور در دقیقه استفاده بعمل آورد.

فرآیند انتخاب پمپ گریز از مرکز

منحنی های همپوشانی پمپ های گریز از مرکز برای دورهای ۱۴۵۰ دور در دقیقه  و ۲۹۰۰ دور در دقیقه  در دو چارت جداگانه و مستقل بشرح مندرج نمایش داده شده تهیه و در اختیار قرار داده شده اند.

بعد از مشخص شدن شرائط کارکردی مورد انتظار از سوی خریدار و آگاهی از چگونگی کار پمپ درخواستی بصورت های مداوم و مستمر و یا منقطع و در فواصل زمانی مختلف به منحنی های همپوشانی مربوطه مراجعه می شود.

• منحنی های همپوشانی پمپ های گریز از مرکز برای  دور ۱۴۵۰ دور در دقیقه
• منحنی های همپوشانی پمپ های گریز از مرکز برای دور  ۲۹۰۰ دور در دقیقهمنحنی های همپوشانی پمپ های گریز از مرکز برای  دور ۱۴۵۰ دور در دقیقه

منحنی های همپوشانی پمپ های گریز از مرکز برای دور  ۲۹۰۰ دور در دقیقه

انتخاب پمپ گریز از مرکز برای آبدهی ۵۰ مترمکعب در ساعت و ارتفاع آبدهی ۲۹ متر از روی منحنی همپوشانی با موتور ۲۹۰۰ دور در دقیقه

در گام نخست باید به منحنی های همپوشانی پمپ های گریز از مرکز برای الکتروموتور ۲۹۰۰ دور در دقیقه مراجعه شود .

۱)      مقدار آبدهی ۵۰ متر مکعب در ساعت را از محور طولی انتخاب و خط عمودی را استخراج میکنیم .

۲)      ارتفاع آبدهی ۲۹ متر را از محور ارتفاع انتخاب و خط افقی را ترسیم میکنیم .

۳)      تقاطع دو خط افقی و عمودی نشانگر پمپ مناسب برای خواسته تعریف شده یعنی پمپ ۱۶۰ – ۵۰ برای ۲۹۰۰ دور در دقیقه میباشد .

انتخاب پمپ گریز از مرکز برای آبدهی ۵۰ مترمکعب در ساعت و ارتفاع آبدهی ۲۹ متر از روی منحنی همپوشانی با موتور ۱۴۵۰دور در دقیقه

در گام نخست باید به منحنی های همپوشانی پمپ های گریز از مرکز برای الکتروموتور ۱۴۵۰ دور در دقیقه مراجعه شود .

۱)      مقدار آبدهی ۵۰ متر مکعب در ساعت را از محور طولی انتخاب و خط عمودی را استخراج میکنیم .

۲)      ارتفاع آبدهی ۲۹ متر را از محور ارتفاع انتخاب و خط افقی را ترسیم میکنیم .

۳)      تقاطع دو خط افقی و عمودی نشانگر پمپ مناسب برای خواسته تعریف شده یعنی پمپ ۳۱۵ – ۶۵ برای ۱۴۵۰ دور در دقیقه میباشد .

روش انتخاب یک پمپ گریز از مرکز تعیین قطر پروانه

بر حسب آنچه که گفته شد ، برای درخواست وارده پمپ با آبدهی ۵۰ متر مکعب در ساعت و ارتفاع آبدهی ۲۹ متر دو گزینه پمپ ۶۵-۳۱۵ در ۱۴۵۰ دور در دقیقه ، پمپ  ۵۰-۱۶۰در ۲۹۰۰ دور در دقیقه را در دست خواهیم داشت .

با توجه به اینکه استهلاک پمپ در دورهای بالاتر بیشتر است هرگاه کارکرد پمپ سفارش شده بصورت های مداوم باشد بهتر خواهد بود که مدل ۶۵-۳۱۵ مورد انتخاب و گزینش نهایی قرار بگیرد.

بر اساس گفته بالا ، اگر کارکرد پمپ سفارش شده بصورت های مقطعی و گاه بگاه و در فواصل زمانی باشد بهتر خواهد بود که مدل ۵۰-۱۶۰  مورد انتخاب و گزینش نهایی قرار بگیرد.

با پیش فرض کارکرد پمپ سفارش شده بصورت های مداوم و انتخاب گزینه مدل ۶۵-۳۱۵ بعنوان گزینش نهایی، در ادامه به تعیین قطر پروانه مبادرت می ورزیم.

به منحنی مشخصات هیدرولیکی پمپ گریز از مرکز ۶۵-۳۱۵ در ۱۴۵۰  دور در دقیقه مراجعه می کنیم. منحنی ها برای قطر تراش پروانه های مختلف تهیه و ارائه گردیده اند.

هر منحنی به یک تراش پروانه خاص اختصاص دارد مثلا : ø ۳۱۹, ø ۳۱۰, ø۳۰۰, ø۲۹۰ و …

در محور افقی و از نقطه آبدهی ۵۰ مترمکعب خط عمودی و از محور عمودی از ارتفاع ۲۹ متر خط افقی را اخراج و نقطه تقاطع را مشخص می کنیم.

بعد از مشخص کردن نقطه تقاطع ، اولین منحنی بالای این نقطه را که مربوط به تراش پروانه ø۳۱۰  می باشد انتخاب می کنیم.

بنابراین پمپ مورد تقاضا، پمپ گریز از مرکز ۱۴۵۰, ۶۵-۳۱۵ دور بر دقیقه با تراش پروانه ø ۳۱۰ می باشد.

315-65a (ø ۳۱۰), ۱۴۵۰rpm

با توجه به اینکه نقطه انتخاب پمپ در منحنی فوق الذکر ، بین راندمان ۶۵% و ۶۶% می باشد ، راندمان پمپ مورد انتخاب حدود ۶۵٫۲%  خواهد بود.

روش انتخاب یک پمپ گریز از مرکز انتخاب الکتروموتور

بمنظور انتخاب الکتروموتور مناسب نخست منحنی مربوط به اندازه تراش پروانه و قدرت الکتروموتورها را در نظر می گیریم ، اندازه تراش پروانه را پیدا می کنیم ؛ از انتهای منحنی توان را برای تراش پروانه ø ۳۱۰ خطی موازی محور افق رسم و به عدد ۸٫۲ kW می رسیم .

رقم مندرج ، حداقل قدرت لازم برای الکتروموتور مورد نیاز میباشد ، با مراجعه به جدول و بملاحظه مقدار آبدهی و قطر پروانه  جهت عملکرد مطمئن الکتروموتور ۱۱kW ، ۱۴۵۰ دور در دقیقه را انتخاب می کنیم.

315-65a (ø ۳۱۰),  ۱۱ kW,  ۱۴۵۰rpm